کنترل خشم از دیدگاه دین: راهکارهای نظری و عملی رعایت یک ضرورت برای بهداشت روانی و اخلاقی پزشکان و پرستاران

مقدمه: اگر چه تمامی افراد در معرض غلیان هیجان خشم می توانند باشند،گروهی از افراد به دلیل طبیعت کار و مسئولیت شان بیش از دیگران در معرض این خطر قرار دارند که پزشکان و پرستاران از این گروه هستند. اگرچه در حوزه ی علم روانشناسی ، مهارت های متنوعی برای کنترل خشم مطرح گردیده ،هدف این مقاله معرفی و بازشناخت مهارت ها و راهکارهای علمی و عملی کنترل و مدیریت خشم از دیدگاه آموزه های دینی به پزشکان و پرستاران است. روش کار: این پژوهش به صورت مروری بر متون ، با مراجعه به مقالات تخصصی پرستاری و پزشکی و نیز منابع اسلامی اعم از؛ شیعه و اهل سنت تدوین شده است. در ارتباط با منابع اسلامی نیز برخی از منابع به طور مستقیم و بسیاری نیز از طریق نرم افزار های علوم اسلامی نظیر : (Erfan2-JamiAhadith3.5-JamiTafasir2) مورد پژوهش و بررسی قرار گرفته است. یافته ها: بر اساس منابع دینی و نیزروایات نقل شده ؛ از پیشوایان و عالمان دینی برای کنترل خشم و پیشگیری از افراط در آن حداقل دو توصیه ی مهم در این باره بیان شده است: یکی «حلم »به معنی بردباری و دیگری «کظم غیض »که در واقع همان کنترل خشم است. اولی پیش گیری از خشم است و دومی درمان آن. به غیر از این دو مورد، راهکارهای متعدد دیگری نیزدر متون دینی به آن اشاره گردیده که برخی از این راهکارها بعد نظری و شناختی دارد که با تکیه بر آنها انسان می تواند در برابر این تحریک درونی ، رفتاری معقول و منطقی از خود نشان دهد. برخی نیزدارای جنبه عملی و رفتاری است که هر کدام از آنها مکانیسم هایی هستند برای رام کردن نفس سرکش .این مقاله شش راهکار نظری و هشت راهکار عملی از دیدگاه مکتب اخلاقی اسلام معرفی نموده است. نتیجه گیری: اسلام در مورد مدیریت و کنترل خشم به بیان کلیات بسنده نکرده است؛ بلکه راهکارهای علمی و عملی ارائه نموده است .بررسی این مسأله ازدیدگاه آموزه های دینی، اولاً به دلیل تقدمی که این آموزه ها برتوصیه های روانشناسان امروزی داردو ثانیاً به دلیل اعتمادی که عموم پزشکان وپرستاران مسلمان به آموزه های وحیانی ودینی دارند،این قابلیت را دارد ؛ که احتمال مورد توجه واقع شدن ونیزکاربردآنها را توسط این گروه افزایش دهد.